สหประชาชาติกับประเด็นความมั่นคงทางไซเบอร์

รัฐสมาชิกสหประชาชาติได้ให้ความสำคัญกับประเด็นความมั่นคงทางไซเบอร์ เนื่องจากความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีสารสนเทศได้ถูกนำมาใช้ในการทำสงครามไซเบอร์ หรือโจมตีทางไซเบอร์ที่เป็นภัยคุกคามต่อสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศ

ในเวทีสหประชาชาติจึงมีการหารือในกรอบการประชุมต่างๆ เกี่ยวกับความมั่นคงทางไซเบอร์อย่างต่อเนื่อง ซึ่งให้ความสำคัญกับการกำหนดแนวทางในการกำกับพฤติกรรมของรัฐ เพื่อไม่ให้ใช้เครื่องมือทางไซเบอร์เพื่อวัตถุประสงค์ที่เป็นภัยต่อสันติภาพและความมั่นคงระหว่างประเทศ ทั้งในมิติของ Cyber Security ที่เป็นความมั่นคงทางไซเบอร์สำหรับรัฐสมาชิก และ Cybercrime ที่พิจารณาความปลอดภัยทางไซเบอร์ในมิติของอาชญากรรมทางไซเบอร์ที่กระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม ซึ่งรวมถึงประชาชนทั่วไป เช่น การประชุม Open-ended Working Group (OEWG) on security and the use of informational and communication technologies ที่เป็นเวทีการหารือเพื่อผลักดันความร่วมมือในการจัดตั้งกลไกภายใต้สหประชาชาติที่จะดูแลเรื่องความร่วมมือระหว่างประเทศด้านความมั่นคงทางไซเบอร์โดยเฉพาะ

กลไกถาวรด้านความมั่นคงทางไซเบอร์ภายใต้กรอบ UN 

ภายหลังการประชุมเจรจาระหว่างรัฐสมาชิกสหประชาชาติหลายรอบในช่วงปี พ.ศ. 2564-2568 เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม 2568 ไทยและรัฐสมาชิกสหประชาชาติอื่น ๆ ร่วมรับรองการจัดตั้งกลไกถาวรใหม่ด้านความมั่นคงทางไซเบอร์ภายใต้กรอบสหประชาชาติ (Global mechanism on developments in the field of ICTs in the context of international security and advancing responsible State behavior in the use of ICTs) ซึ่งเป็นผลลัพธ์ของการประชุม Substantive Session ครั้งที่ 11 ของกรอบการประชุม Open - ended Working Group (OEWG) on security of and in the use of informational and communications technologies (2021-2025) ครั้งที่ 11 ระหว่างวันที่ 7-11 กรกฎาคม 2568 ณ สำนักงานใหญ่สหประชาชาติ นครนิวยอร์ก

การจัดตั้งกลไกถาวรใหม่นี้ถือเป็นครั้งแรกที่สหประชาชาติมีกลไกถาวรเพื่อแก้ไขปัญหาความมั่นคงทางไซเบอร์ โดยกลไกดังกล่าวมีหน้าที่เสริมสร้างขีดความสามารถของรัฐ พัฒนาและใช้เครื่องมือเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมีความรับผิดชอบ รวมถึงส่งเสริมการหารือเรื่องภัยคุกคามทางไซเบอร์ บรรทัดฐานพฤติกรรมที่มีความรับผิดชอบของรัฐ และการปรับใช้กฎหมายระหว่างประเทศในมิติไซเบอร์

ที่ผ่านมา ไทยมีผู้แทนเข้าร่วมในทุกการประชุมของ OEWG ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากกระทรวงการต่างประเทศ สำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ สำนักงานคณะกรรมการความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร์แห่งชาติ และกระทรวงกลาโหม กลไกถาวรใหม่นี้จะเป็นประโยชน์ต่อไทยในฐานะประเทศกำลังพัฒนาในการเสริมสร้างขีดความสามารถเพื่อรับมือต่อภัยคุกคามทางไซเบอร์