ภายหลังจากที่ไทยได้นำเสนอรายงานผลการทบทวนการดำเนินการตามวาระการพัฒนาที่ยั่งยืน ค.ศ. 2030 ระดับชาติ โดยสมัครใจ (Voluntary National Review: VNR) ของไทย ประจำปี ค.ศ. 2025 ต่อสหประชาชาติเมื่อเดือนกรกฎาคม 2568
เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม 2568 ผู้แทนกรมองค์การระหว่างประเทศ กระทรวงการต่างประเทศได้เข้าร่วมเวทีเสวนาในหัวข้อ “เชื่อมโยงข้อมูลท้องถิ่นกับเป้าหมายสากล ติดตามความก้าวหน้า SDGs” ในงาน “ขับเคลื่อน SDGs จากระดับพื้นที่: พัฒนาข้อมูล เพิ่มการลงทุน เชื่อมโยงชุมชน” ณ ศูนย์ประชุมสหประชาชาติ กรุงเทพฯ
เพื่อแลกเปลี่ยนมุมมองที่น่าสนใจเกี่ยวกับการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs) ของประเทศไทย
ไฮไลต์ในเวทีเสวนา มีอะไรบ้าง?
- SDGs จากเป้าหมายสากลสู่การขับเคลื่อนในระดับพื้นที่
ในระดับประเทศ คณะกรรมการเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (กพย.) เป็นกลไกหลัก ในการวางแผนการดำเนินงานเพื่อขับเคลื่อน SDGs เป้าหมายต่าง ๆ แต่หัวใจสำคัญของการขับเคลื่อนให้เกิดประโยชน์กับประชาชนจริง ๆ ต้องมาจากการขับเคลื่อน SDGs ในระดับพื้นที่ (SDGs localization) เพื่อให้การวางนโยบายและแผนงาน สอดคล้องกับความต้องการและบริบทเฉพาะของแต่ละพื้นที่ นำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืนและตรงจุดที่สุด โดยในประเทศไทย กระทรวงมหาดไทยเป็นหน่วยงานหลักที่ทำงานเรื่องนี้
- จังหวัดและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อน SDGs ได้ โดยมีเครื่องมือเช่น การจัดทำ SDG Profile ระดับจังหวัด และรายงาน Voluntary Local Review (VLR) ของท้องที่ต่าง ๆ ที่จะช่วยให้เห็นว่าระดับการพัฒนาในแต่ละด้านของพื้นที่นั้น ๆ เป็นอย่างไร และยังเป็นเวทีการพูดคุยระหว่างหน่วยงานภาครัฐและประชาชนให้ร่วมออกแบบนโยบายสาธารณะที่ตอบสนองต่อความต้องการในพื้นที่
- การจัดทำรายงาน VNR ของไทย ให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของท้องถิ่น โดยกระทรวงการต่างประเทศร่วมกับเครือข่าย SDG Move ลงพื้นที่รับฟังความเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในกรุงเทพฯ และ 6 ภูมิภาค ทั่วประเทศ ได้แก่ ภาคใต้ตอนบน ภาคใต้ชายแดน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคตะวันออก โดยมีข้อเสนอแนะสำคัญที่เกี่ยวกับการขับเคลื่อน SDGs ในระดับพื้นที่ ดังนี้
- ความสอดคล้องกันของข้อมูลในทุกระดับ: ควรมีการรวบรวมข้อมูลเป็นชุดเดียวกันเพื่อลดความซ้ำซ้อนและสามารถนำข้อมูลไปใช้วางแผนนโยบายได้อย่างตรงจุดและมีประสิทธิภาพ
- การปรับแนวทางสู่การขับเคลื่อน SDGs รายประเด็น (issue-based): เนื่องจากภารกิจของหลายหน่วยงานในพื้นที่อาจมีความคาบเกี่ยวกัน ดังนั้น การได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานส่วนกลาง ในการสนับสนุนการทำงานตามประเด็นที่แต่ละพื้นที่มีความต้องการหรือสนใจ จะช่วยให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพมากขึ้น
- การสร้างความเป็นเจ้าของ (ownership) ให้ท้องถิ่น: การพัฒนาจะมีประสิทธิผลและมีความยั่งยืนได้ ก็ต่อเมื่อท้องถิ่นมีความรู้สึกเป็นเจ้าของเรื่องนั้น ๆ